Afbeeldingsbron: met dank aan Espen Solli / TV 2
In de herfst van 2020 draaide Paralympiër Birgit Skarstein zich een weg naar seizoen 16 van Skal Vi Danse, de Noorse versie van Dancing With the Stars. Ze haalde de finale niet, maar ze brak barrières als eerste deelnemer van de serie in een rolstoel. Zij en partner Philip Raabe hielden het acht weken vol, en ondanks haar spectaculaire choreografie kreeg ze kritiek omdat ze in de show was.
Skarstein vertelde de fafaq dat de negatieve opmerkingen en scepsis kwamen toen mensen er voor het eerst achter kwamen dat ze zou meedoen omdat ze niet begrepen hoe iemand in een rolstoel kon dansen (volgens een BBC Studios Nordic-woordvoerder, de allereerste Deelnemer Dancing With the Stars in een rolstoel was parasnowboarder Bibian Mentel voor Nederland in 2019). Toen de show in première ging, waren er kijkers die hun hand uitstaken en zeiden dat Skarstein van gedachten was veranderd met haar indrukwekkende trucs en expressieve lichaamsbeweging.
Zelfs toen zij en Raabe het eerste paar werden dat dat seizoen een perfecte score behaalde – vier tienen – beweerden mensen dat ze de helft van de punten hadden moeten krijgen omdat ze “slechts met het halve lichaam dansten”, zei de Noorse multisportatleet lachend het uit. “Het gaat erom het te zien als iets meer dan stappen,” legde ze uit. “Dansen is zoveel meer, maar ik denk dat als je gewend bent om dans alleen als stappen in je benen te zien, je je hersenen een beetje moet herprogrammeren.”
Door de kritiek kwam positiviteit van mensen wiens twijfels bij elke nieuwe aflevering onjuist waren. “Waar we absoluut de meeste berichten over kregen, en waar de meeste mensen ons zeker berichten over sturen, was dat ze nieuwe kansen en mogelijkheden zagen die ze eerder niet zagen,” zei Skarstein. Ze gebruikte bijvoorbeeld de kracht van haar bovenlichaam om stunts uit te voeren (zoals het zijdewerk vanuit de lucht in de video die voor ons ligt), en zij en Raabe deden ook vloerchoreografie voor een van hun dansen.
Uiteindelijk inspireerden Skarsteins creativiteit en talent kijkers uit alle lagen van de bevolking. “Het was echt ontroerend om kleine kinderen in hun rolstoel voor een televisie te zien zitten en te dansen op onze choreografie en te zien dat ze vroeger bang waren om te dansen, maar nu willen ze ook dansen”, zei ze. “En ook kinderen zonder handicap. Ouders die zeiden dat hun kind, dat geen handicap heeft, thuiskwam met haar vrienden en dat ze Dancing With the Stars gingen spelen en dat iedereen mij wilde zijn. ”
Skarstein vervolgde: “Ze kijken ook anders naar dansen en kansen, en ze beperken zich niet tot wat ze eerder hebben gezien.” Ze voegde eraan toe: “Dat maakt een grote indruk op mij, omdat het betekent dat je daadwerkelijk contact opneemt met kinderen die voor het eerst in hun leven een rolstoel zullen zien, en ze zullen het als iets cools zien. En dat is heel belangrijk voor de komende generatie.”
Skarstein bezeerde haar been bij een zwemongeval in 2008. Na een reeks operaties was haar been bijna genezen, en ze zei dat ze een jaar later vanaf haar middel verlamd was terwijl ze een ruggenprik kreeg voor een andere operatie die tot doel had een bot van haar heup tot haar enkel. Ze was 20 toen ze verlamd raakte en in het ziekenhuis begon te trainen om sterker te worden. “Ik dacht dat hoe sterker en fitter ik ben,” merkte ze op, “het me de vrijheid zal geven om het leven te leiden dat ik wil leven.”
Skarstein begon in 2012 met roeien en nam deel aan twee Paralympische Winterspelen (2014 en 2018) voor para-langlaufen. Als regerend wereldkampioen pararowing kwalificeerde ze zich voor de komende Olympische Spelen in Tokio. Als ze nu 31 is en terugkijkt op haar eerste Paralympische Spelen, vooral in de zomer van 2016, waar ze net het podium miste bij het roeien, herinnert ze zich dat ze geboeid was door deze staat van saamhorigheid. “Iedereen doet gewoon zijn best om zijn best te doen”, zei ze.
“Het waren zes boten in de finale, en ze kwamen uit zes verschillende continenten, en dat is echt gaaf. Het zegt iets over hoe groot die sport in de wereld is. Je voelt je een beetje alsof je verbonden bent, samengevoegd, in de beweging van sport”, herinnert Skarstein zich over de Spelen in Rio. “Je voelt echt dat sport een internationale taal is.”
Afbeeldingsbron: met dank aan Espen Solli / TV 2